پس پرده ی درگیری ها بر سر اندوخته های انرژی جهان
پیش بینی هایی پیرامون آینده انرژی جهان: طی دهه های آینده جهانیان وارد مرحله مصرفی بعدی شده و باید در انتظار آن باشیم که در این رابطه نیازهای بشریت به انرژی و مواد طبیعی بالا رفته و همراه با آن دسترسی به این ذخایر توام با تنش های بیشتری خواهد گردید. شک نیست که اجتناب ورزیدن از اختلافات جدی دشوار خواهد بود. امروز این جریان جنبه آشکار ندارد، ولی حالا هم، «قدرت های جهانی (بخوان «یک درصدی» های چارسوی سپهر) پس پرده برای این درگیری ها آمــــــــــاده می شوند» و چیزی نخواهد پایید که آنها رخ خواهند داد
طی پانزده سال آینده جمعیت جهان به نزدیک دو میلیارد نفر افزایش خواهد یافت. سهم غرب در این افزایش فقط سه درصد خواهد بود. ولی مهمترین چیز این است که در چهل سال آینده جمعیت کشور های در حال رشد زودتر از غرب رشد کرده و اقتصاد های چین، هند، روسیه و برزیل مساوی اقتصاد کشور های ثروتمند «گروه جی هفت» خواهد شد. اروپا اهمیت اقتصادی خود را از دست داده و اقتصاد چین بعد از پانزده سال قدرتمندتر از اقتصاد اتحادیه اروپا خواهد شد. امروزه هم کشور های در حال رشد هشتاد و پنج درصد بشریت را تشکیل می دهند. به مجرد رشد اقتصاد و تولیدات در کشور های در حال توسعه، در آنجا تعداد هرچه بیشتر اجناس و خدمات تولید شده و این امر موجب بالا رفتن مصرف اجناس و بهروزی این کشور ها خواهد گردید. بعد از بیست سال ساکنان کره زمین، به پنجاه درصد انرژی بیشتر از امروز احتیاج پیدا کرده و بعد از ده سال دیگر تقاضای اصلی انرژی نود درصد از کشورهای در حال توسعه خواهد بود. به این خاطر در دهه های نزدیک ما شاهد تجدید تقسیم مناطق نفوذ در ارتباط با حوزه های کنترل منابع انرژی خواهیم شد
در آینده، ذخایر انرژی به موضوع اساسی اختلاف تبدیل خواهد شد و منطقه آسیای مرکزی و دریای خزر به یکی از اساسی ترین کانون های تنش تبدیل شده و بر اثر آن ممکن است اختلاف جدی بروز کند. مناطق دور از دید استراتژیک ما، مثلا شمالگان همچنین به مسایلی بدل شدند که پیرامون آنها بحث ها و تحلیل های محرمانه انجام می شود. از موضوع های دیگر این بحث ها خطوط دریایی حمل نفت مثلا تنــــــــــگه هرمز هستند که از طریق آن شانزده درصد نفت جهانی عبور داده می شود و پس از سی سال این شاخص به سی درصد خواهد رسید
در حالی که برخی کشور ها میزان تولید نفت خود را کاهش می دهند، عربستان سعودی، عراق و روسیه در دهه های نزدیک بر استخراج آن خواهند افزود. برزیل به برکت چاه ها در معدن "سانتوس" به تولید کننده بزرگ نفت در جهان بدل خواهد شد. یعنی تولید کنندگان نفت به مرور زمان تجدید تشکل خواهند شد. در این اوضاع و احوال، تولید کنند گان اروپایی وارد رکود خواهند گردید. باید دانست که خودداری از مصرف سوخت متعارف اهمیت دارد ولی برای رسیدن به موفقیت در این راستا صرف سالیان دراز ضرورت دارد
جا دارد توضیح داده شود که "بازرگانی زیست محیطی" امروز جوابگوی منافع مغرضانه عده ای از قدرتمندان است و حمایتی که مقام های حکومتی در این رشته با پول های مالیات دهندگان می رسانند، همیشه شفاف نمی باشد. بازرگانی مربوط به منابع تجدید شونده انرژی به عرصه مساعد برای افراد فاسد تبدیل شده، زیرا برای رونق بخشیدن این رشته پول های گزاف بودجه ای تخصیص داده خواهد شد
اینها فقط نمونه های ساده و اندک حاکی از گرایش های موجود در ژئوپولیتیک انرژی و مواد خام است. طی دهه های آینده جهانیان وارد مرحله مصرفی بعدی شده و باید در انتظار آن باشیم که در این رابطه نیازهای بشریت به انرژی و مواد طبیعی بالا رفته و همراه با آن دسترسی به این ذخایر توام با تنش های بیشتری خواهد گردید. شک نیست که اجتناب ورزیدن از اختلافات جدی دشوار خواهد بود. امروز این جریان حنبه آشکار ندارد، ولی حالا هم، «قدرت های جهانی (بخوان «یک درصدی» های چارسوی سپهر) پس پرده برای این درگیری ها آمــــــــــاده می شوند» و چیزی نخواهد پایید که آنها رخ خواهند داد
برگرفته از نشریه "پوبلیگو" چاپ پرتغال
بهار نود و شش
|