داد

نشريه اجتماعي-اقتصادي

و پژوهشي-تاريخي

گفتــــــمانی گـــــــرهی: نه تنها ملی-مردمی شدن نفت بدون پیروزی انقلاب ملی-دمکراتیک شدنی نیست، بلکه کامیابی انقلاب ملی-دمکراتیک نیز بدون حل بنیادی گفتمان نفت به سود "پایینی ها" ناشدنی است. در ایران، پیاده سازی بی کم و کاست اصل چهل و چهار قانون اساسی و کنترل "به راستی" دمکراتیک و شورایی یکان های کلیدی از سوی کارگران و مزدبگیران می تواند زمینه ی این کامیابی را فراهم سازد: هم برای تامین هزینه ی خدمات اجتماعی رایگان یا بساارزان دولتی-تعاونی برای "پایینی ها"، و هم برای انباشت کلان سرمایه به منظور تدارک انقلاب صنعتی. بنا به آزمون های جهانی، دستیابی بدین خیزش صنعتی در درازی دو تا سه دهه شدنی است. سامانه های بهره کشانه ای که در کشورهای روبه رشد از سوی "یک درصدی" های جهان پشتیبانی می شوند (و در ایران: قاجارها و پهلوی ها و ولایی ها)، راهبند بزرگی بوده و هستند در گدار این گونه دگردیسی های شتابان و پایـــــــــــدار و مردمی

جایگاه هند و ایران در شطرنج نوین جهانی

سوداگران هند، ژاپن و استراليا که با بحران ژرف اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند و خود را در برابر توانمندی های اقتصادی چین ناتوان می بینند، هر چه بیشتر به همکاری نظامی با آمريکا و پیمان چهارسویه ی وابسته بدان کشور رومی آورند. دونالد ترامپ، رئيس ‌جمهور پيشين آمريکا به اين پيمان چهارسویه نگاه ویژه داشت و می کوشید از آن براي جلوگیری از توانمندی روزافزون چين در منطقه و جهان سود جوید. آماج رایزنی های پیاپی، گویا دراندازی یک "ناتوي آسيايي" است. بنا به رسانه های جهانی، در کنار برپایی "ناتوی آسیایی"، برنامه هایی را نیز برای به تنش کشاندن تايوان و هنگ ‌کنگ و استان اويغور به دستورکار افزوده اند
نه تنها سوداگران امریکا، بلکه سرمایه داران اروپا هم بیش از پیش خاور آسیا را در کانون کار خود نهاده اند. وزير دفاع آلمان چندی پیش گفته بود که "منطقه آسيا–اقيانوسيه در حال حاضر مهم‌ ترين منطقه استراتژيک جهان است و آلمان نبايد از آن دور بماند ... سرنوشت آزادي، صلح و رفاه جهاني در همين منطقه تعيين مي ‌شود" (بخوان: سرنوشت سرمایه داری نادرمانیدنی جهانی در آسیا شماره خواهد خورد). وزير دفاع آلمان به سخنگویی بازار مشترک اروپا افزوده بود، ما "هرجا که امکان آن باشد با چين همکاري" مي‌ کنیم و "هرجا که لازم باشد در برابر اين کشور" می ایستیم
در پهنه ی جهانی، بنا به ارزیابی یکی از کارشناسان آلمانی امور چین، به سوی دو قطبی شدن اقتصاد که می تواند به دگرگونی های بیشتری در زنجیرتولیدها و نیز درگیری های افزاتری در بازارها  بیانجامد، برخورده ایم: بازیگرانی چون ایالات متحده امریکا و بازار مشترک اروپا و هندوستان در یک سو رده آراسته اند، و هماوردانی چون چین و روسیه و ایران در دگرسو دسته بسته اند. هند در این لشکرآرایی جهانی کمابیش همان جایگاهی را دارد در جبهه ی امریکا-اروپا، که ایران در چبهه ی چین-روسیه
با بسته شدن پیمان درازبُردی یا استراتژیک میان ایران و چین، جایگاه اقتصادی ایران در این شطرنج جهانی کمابیش روشن است، اگر که با "برجام" کهنه یا نو این رده آرایی اقتصادی دیگرگون نشود
جایگاه اقتصادی هندوستان در این دسته بندی جهانی اما هنوز کمابیش ناروشن است، چرا که سوداگران تندروی فرمانروا بر این کشور به سخنگویی نارندرا مودی، هم زیر فشار نیروهای ملی-مردمی در درون کشور هستند برای در پیش گرفتن سیاست اقتصادی درون و برون مرزی در خدمت توده ها، و هم زیر فشار همکاران استراتژیک شان هستند برای پایان دادن به "حمایت های دولتی و تعرفه های گمرگی" در خدمت کنسرن های جهانی
اقتصاد سه کانون بزرگ اقتصادی آسیا، همانا چین و هندوستان و ایران، در هزاره های گذشته کمابیش بی گسست درهم تنیده بود. از بازه ی چیرگی بازرگانان اروپایی بر راه های دریایی اقیانوس هند و بازارهای آسیا به کمک "کشتی های توپدار"، و در پی آن، کاهش داد و ستدهای مستقیم و بی میانجی میان این سه کانون بزرگ اقتصادی آسیا، این درهم تنیدگی به چالش کشانده شد. از میان این سه کشور تاریخی، چین توانسته است نه تنها در خاور آسیا، بلکه در جهان کامیابی های چشمگیر اقتصادی فرادست آرد
باختر آسیا برای آنکه بتواند به توانایی های خاور آسیا دست یازد، نیازمند است به یک بازار بزرگ همگرای منطقه ای: از شبهه جزیره هند تا مدیترانه و از آسیای میانه تا قفقاز. خاور آسیا در گدار این گون همگرایی های اقتصادی گام های بلندی به پیش برداشته است، بویژه در کوران بحران ژرف کنونی با دراندازی بزرگتــــــــرین پیمان اقتصادی منطقه ای. باختر آسیا باری هنوز در آستانه ی این دراز-راه ایستاده است. چیرگی نیروهای راستین ملی-دمکرات بر نهادهای زمامداری کشورهای باختر اسیا، بویژه در دو کشور هندوستان و ایران، می تواند بر این ایست تاریخی نقطه ی پایان بگذارد
خرداد هزار و چهارصد